OEE staat voor Overall Equipment Effectiveness en is vrij vertaald de “effectieve benuttingsgraad van machines”. Het is een internationale standaard die meet in hoeverre machines of productielijnen daadwerkelijk presteren tijdens de productie ten opzichte van hun nominale capaciteit. De OEE-methodiek hoort oorspronkelijk bij de TPM-gedachte (Total Productive Maintenance) en is afkomstig uit Japan. OEE-metingen geven inzicht in machine verbeteringen en ander proces gerelateerde optimalisatie mogelijkheden.
De OEE-berekening
De OEE is gebaseerd op drie aspecten van een productielijn, waarbinnen verliezen kunnen worden geïdentificeerd: de machinebeschikbaarheid, de productiesnelheid en de kwaliteit van de productieoutput. Deze factoren worden uitgedrukt in percentages en met elkaar vermenigvuldigd tot een OEE-score. OEE-scores bieden waardevol inzicht en een nauwkeurig beeld van hoe effectief een productieproces verloopt. Daarnaast wordt het makkelijker om de effecten van verbeteringen in de processen in de loop van de tijd te volgen en zo nodig bij te stellen. De drie aspecten op een rij:
De machinebeschikbaarheid
De beschikbaarheid van een machine geeft aan in hoeverre een machine de geplande productietijd daadwerkelijk benut heeft. Hierbij worden alle verstoringen, die de geplande productie stil zetten, zoals stilstanden, ongeplande stops, onderhoud, storingen en omstellingen, geïdentifcieerd. Het beschikbaarheidspercentage wordt berekend door de werkelijke looptijd van een productielijn te delen door de geplande productietijd:
Machinebeschikbaarheid: Actual runtime / planned production time
De productiesnelheid
De prestatiescore geeft aan in hoeverre het productieproces op de maximaal haalbare snelheid presteert. Hierbij wordt gekeken naar alles dat ervoor zorgt dat het productieproces minder snel gaat dan de maximaal haalbare snelheid die het proces in optimale omstandigheden kan bereiken. Voorbeelden van deze prestatieverliezen zijn korte stops en een gereduceerde snelheid. De prestatiescore mag nooit groter zijn dan 100%. Als dat zo is, geeft dat meestal aan dat de ideale cyclustijd onjuist is ingesteld (deze is te hoog en niet haalbaar voor de machine).
Productiesnelheid: (ideal cycle time × total number of products produced) / actual runtime
De kwaliteit van de productieoutput
De kwaliteitscore geeft aan welk percentage van de geproduceerde producten aan de kwaliteitsnormen voldoet. Om de kwaliteitscore te berekenen wordt dus gekeken naar de gefabriceerde producten die niet aan de kwaliteitsnormen voldoen.
Kwaliteit: total number of approved products / total number of products produced
Van theorie naar praktijk
OEE houdt dus rekening met alle verliezen en wordt berekend aan de hand van bovenstaande factoren:
Beschikbaarheid x Prestatie x Kwaliteit (x 100%)
Als één van de drie factoren optimaal scoort, kan dit echter ten koste gaan van een van de andere factoren. Het is mogelijk dat een machine zelden tot nooit stil staat, maar dit wel ten koste gaat van de geleverde kwaliteit waardoor het productieproces alsnog niet efficiënt verloopt. Dit resulteert dan alsnog in een lage OEE-score. In de praktijk ligt het OEE-percentage bij operational excellence rond de 80-85%. Bij de meeste producerende bedrijven zien we echter dat dit percentage tussen de 40-60% zweeft.
OEE en Act-in
Voor het meten van de OEE, en daarmee de machineprestaties, heeft Act-in binnen haar productiesoftware een module ontwikkeld: PA – Performance Analyser. Klik hier voor meer informatie, vrijblijvend kennismakingsgesprek of gratis demo van deze module.
